Metalürjide Perlit Kullanımı

a) Dökümcülükte metalürjik flaks olarak

b) Döküm kumuna katkı maddesi olarak

c) Potadaki ergimiş metalin korunmasında

d) Dövmede veya haddeye giden sıcak metal ingotların ısı kayıplarını önlemede

e) Demir-çelik sanayinde ergimiş metalin cüruf kontrolünde

Perlit dökümcülükte ham ve genleştirilmiş olarak kullanılmaktadır. Döküm kumuna katkı maddesi olarak, ergimiş metalin korunmasında ve sıcak ingotların taşınmasında perlit genleştirilmiş olarak, Cürufların toplanmasında ise kırılmış elenmiş perlit kullanılmaktadır.

Akper Perlit’in Dökümcülükte sağlayacağı faydalar

· Metalin ağır ağır ve dengeli soğumasını sağladığından anormal yüzey gerilimlerini önler.

· Döküm esnasında yanmaz, Gaz çıkarmaz ve Metal ile Reaksiyona girmez.

· Döküm esnasında oluşan gazların, bünyesindeki boşluk ve kanallar vasıtası ile çıkışına izin verir.

· Temiz, sağlam, kaliteli ve verimli döküm elde edilir.

· Döküm hatalarını asgariye indirdiğinden, ürünün Temizlenme zamanını ve işçiliği azaltır.

YÜKSEK SICAKLIK UYGULAMALARI

Perlit yalıtımı çelik ve döküm sanayinde yüksek sıcaklık uygulamalarında kullanılır.
Örneğin, pota örtmede (koparmada) sıcak örtmede ve besleyicilerde alaşımları örtmede, ekzotermik ve yalıtım şekillerinde yastıklama aracı olarak kalıplama kumunda ve refrakter tuğla ve blok üretiminde yalıtım malzemesi olarak kullanılır.

POTA ÖRTME UYGULAMALARI

Pota örtme uygulamalarında genleşmiş veya genleşmemiş granüle perlit cevherleri sıvı metal boşaltma potalarına atılır. Çoğunlukla potadaki cüruf tabakası ile etkiyip kolay cüruf çekilmesini sağlamak için genleşmemiş granüle perlit kullanılır. Ayrıca potadaki metalin soğumasını önlemek için pota üzerine genleşmiş perlit atılarak etkili bir ısı yalıtımı sağlanır. Böylece izolasyon özelliğinden ötürü ergimiş metalin katılaşma hızını azaltır vedolayısı ile döküm hataları da azalmış olur. Pota dolumu sırasında granüle perlit atılırsa cürufu ( empüriteler) metalden temizleyen hafif karışma hareketi oluşur. Ayrıca refrakter üzerinde kalan cüruf perlit kaplanması ile astarın ömrü de artar. Diğer bir avantajı ise bu işlem sırasında hoş olmayan koku ve zararlı dumanların oluşmamasını sağlamasıdır.

HOT- TOP VE BESLEYİCİLER ( RİSERİNG )

Perlit çoğunlukla ingot ve döküm parçalarında çekilme boşluklarını önleme amacı ile ekzotermik astarla karıştırılarak hot-top ve besleyicilerde kullanılır. Perlit bu tip uygulamalarda uygunluğu maliyeti ve üstün özellikleri sebebi ile hafif dolu malzemesi olarak çok sık kullanılır. Perlit genellikle % 3 – 20 oranında yalıtım ve ekzotermik bileşiklere katılır. Besleyici ve hot-top panelleri için oyuk silindirik (kol tertibatı) şeklindeki bu biçimler kullanılır. Bu şekiller hot – top ve besleyici tozları ve bileşikleri ile aynı işleri görür.

Demir ve çelik dökümünde döküm kumunun yaklaşık % 8-12′ si oranında,
Demir dışı metallerin dökümünde ise % 20-30 oranında perlit kullanılmaktadır.

Döküm kumuna katılan perlit yüksek sıcaklıkta hacimce küçülerek döküm
kumunun genleşmesini sağlar.

Bu alandaki uygulamalar şunlardır;

– Dökümcülükte metalürjik cüruf yapıcı olarak
– Döküm kumuna katkı olarak
– Demir Çelik sanayinde ergimiş metalin curuf kontrolünde
– Yalıtıcı refrakterterin üretiminde

· Madenlerin ergitilmesi esnasında fırın içine atılarak cüruf oluşmasını sağlamak ve cürufu kontrol altına almada kullanılır.

· Döküm sanayinde, metalin fırından potaya alınmasından Önce pota tabanına konulur. Perlit sıcak metal ile temasa geçtiğinde ise bir nevi kaynama yapar ve metal içinde bulunabilecek emprütelerin pota yüzeyine taşıyarak daha temiz döküm alınmasını sağlar.

· Yine döküm sanayinde, metalin pota içinde taşınması esnasında yüzeysel soğumasına mani olmada kullanılır.